Kartal'dan esinlenerek yapılan kırmızı okul

Binanın temeli 1881 yılında atılmış ve 1883’te hizmete girmiş. Burası Rumların İstanbul’da açtığı en eski okul.'' Rum Fener Lisesi” Mimar Dimadi’nin çizdiği planda okula tepeden bakıldığında kanatlarını açmış kartal şekli verilmiş. İnşaata dönemin parasıyla 17.210 lira harcanmış.Bina kırmızı tuğladan yapılmış, bu yüzden halk “Kırmızı Okul” diyor.Kırmızı kiremitleri Marsilya'dan gelmiş. Bu kiremitler artık okulun süsü gibi. Hava koşullarına ve tüm diğer şeylere karşı dayanıklı olarak yapıldığı için o kadar senedir dayanıyor.

Fener Rum Erkek Lisesi, İstanbul Fener’de, İstanbul'da faaliyet gösteren çok az sayıda kalmış Rum eğitim kurumlarından biridir. İstanbul'un en güzel yerlerinden birinde yer alan okul, gerek mimari yapısı gerekse tarihsel değeri ile İstanbul’un en görkemli binalarından biridir.Okula tepeden bakıldığında kanatlarını açmış kartal şekli verilmiş.

1923 yılına kadar liseden sonra iki senelik öğretmenlik okulu olarak da eğitim veren okul, Cumhuriyet’in ilanından sonra özel okul statüsüne geçmiş. Özel okul ama vakfa bağlı olduğu için öğrencilerden para alınmıyor, yemek ve servis masraflarını da vakıf karşılıyor. Kayıt yaptıracak öğrencilerde aranan tek şart Rum asıllı Türk vatandaşı olmak. Fener Rum Lisesi’nde MEB müfredatı dışında Yunan dili de okutuluyor. Edebiyat, tarih, sosyoloji ve coğrafya, ahlak bilgisi dışındaki dersler Rumca. Okulun şu anda 64 öğrencisi var. Türkiye’yle Yunanistan arasındaki ikili anlaşma sayesinde Yunan öğretmenler de ders veriyor. Fener Rum Lisesi her yıl 10 - 15.Okul hem Avrupalı hem de Türk öğrenciler arasında çok popüler. Valiliğe kadar yükselen mezunlar da bu popülerliğe katkıda bulunmuş  mezun veriyor.

Selimpaşa Epivates Bigados Dernek Başkanı Serbay Koçoğlu;"  Eğer daha eski tarihçesi hakkında bilgi gerekiyorsa Fatih Sultan Mehmet, İstanbul'un fethinden bir yıl sonra 1454'te, Rum halkına vermiş olduğu hakların yanı sıra okulun "Fener Rum Mekteb-i Kebiri" adı altında eğitime devam etmesine izin verdi. Okulun Fener semti Tevkii Cafer Mahallesi'ndeki bugünkü binası, Rum zenginlerin bağışlarıyla, mimar Kostandin Dimadis tarafından 1881'de inşa edildi. Bugün kullanılan görkemli binanın yapımından önce, yine Fener semtinde, zaman zaman ismi değişse de okulda 560 yıl boyunca aralıksız eğitim verildi. 1804 yılında Kuruçeşme'ye taşınan okul, 1850 yılında tekrar Fener semtine dönerek Patrikhane karşısındaki binada eğitime devam etti. 17. ve 18. yüzyıllarda okuldaki Felsefe bölümü, "Akademi" unvanını almasını sağladı. 1904-1919 yılları arasında faaliyet gösteren "Öğretmen Okulu" bölümünün mezunları, Osmanlı toprakları üzerinde öğretmenlik yapabiliyordu. Mezunlar ayrıca, Osmanlı sarayında çevirmen ve devlet kurumlarında yüksek makam sahibi olabiliyordu. Patrik İoakim 3 zamanında okulu üniversiteye dönüştürme planları yapılsa da sonuca ulaşılamadı. 19. yüzyılda, okulda kısa bir süre için "Tıp" bölümü de açıldı. Rumların birçok patrik ve despotu, Osmanlı Devleti zamanında saray ve Bab-ı Ali tercümanı, Eflak ve Boğdan voyvodalarının çoğu bu okulda yetiştirildi"dedi.

İstanbula gidildiğinde gerçekten ziyaret edilmesi  gereken bir yer ...

Chenay Kobak